Een gesprek met twee dochters, die hun moeder in de lente, 4 april 2022, naar het hospice Wageningen-Renkum brachten, waar zij op 24 juni overleed.

Hoe hebben jullie het als dochters ervaren je moeder naar het hospice te brengen?
Best positief. In de thuissituatie was het voor niemand meer fijn. Toen mijn moeder de diagnose kreeg, hebben we nog even gewacht. We stonden op de lijst en waren 2x gebeld, we zijn met mijn moeder gegaan. Ze redde het niet meer. Met het gaan naar het hospice geef je echt toe, je kunt niet meer terug. “Oh wat is het mooi, hoe wisten jullie dat dit bestond?” zei ze bij binnenkomst. Er viel een last van onze schouders. Ze was heel slecht toen, vanwege corona.

Wat was jullie indruk, wat was opvallend, wat was minder fijn?
De eerste keer dat we kwamen kijken, dachten we, dit wordt haar omgeving.
De ontvangst met onze moeder was fijn en rustig. Er was tijd.
Julia, één van de coördinatoren, was aanwezig en had een bloemen dekbedovertrek voor haar uitgekozen. Dat gaf ons het gevoel, er wordt aandacht geschonken, men denkt na aan wie er komt. Er werd ook direct voor ons gezorgd. We stonden in de overleving.
Wij begonnen meteen de kamer eigen te maken. Mijn moeder houdt van een nestje bouwen. Dat kon allemaal.

Hoe gastvrij komt ons hospice over?
Wageningen is een fijne, kleine plek, knus, gezellig. De tuin is fijn met openslaande deuren er naartoe. Een mooie huiskamer. We hadden het geluk, er was een kamer vrij.

Hoe hebben jullie het contact met de verpleegkundigen en de vrijwilligers ervaren?
Helemaal goed. Als het nodig was, werden we gebeld. Een paar weken voor haar sterven, werden we gebeld, mijn moeder wilde afscheid nemen. Het meelezen in het digitale dossier was heel fijn. Om zo lezend een beeld te krijgen van haar stemming en hoe ze zich fysiek voelde. We hadden een grote agenda, daar stond in wanneer het bezoek kwam.

De huiselijkheid, welke indruk hebben jullie daarvan?
Kan beter. Praktische meubels zijn gewoon niet huiselijk. Neutraal moet het wel zijn. Wat de ene huiselijk vindt, is voor de ander niet warm. En je wereldje wordt zo klein op de andere plek, dat het ook gewoon goed is.

De gedachtenis-avond, welke herinnering hebben jullie daar aan?
Wel mooi. Een extra afsluiting. Mijn moeder was weg van de Bedside singers en van Simone met haar harp. Er is best veel zorg aan besteed. Namen lezen met een kaars branden was mooi.

We hebben in ons hospice Complementaire Zorg, hebben jullie daar iets van ervaren en wat is jullie indruk?
Vond mijn moeder heerlijk. Ze liet haar nagels zien, die mooi waren gelakt en de handmassage vond ze ook heerlijk. De geestelijke verzorger was ook fijn. Ze vertelde er, ondanks haar verwardheid, over.

Hebben jullie nog tips? Dingen die wij kunnen verbeteren?
De televisie hangt te hoog en ook de plank boven het bed is niet handig.

Wat willen jullie nog kwijt
Alle verse bloemen. Prachtig. Echt een luisterend oor, was er. Ze was niet meer eenzaam. Ze is nooit meer in een gat gevallen.
Bij vertrek wisten we gewoon, anderen nemen het over. Ze had veel pijn. En daar werd voor gezorgd.
Je weet niet hoe slecht en depressief mijn moeder was in haar eigen thuissituatie. Dit was zo fijn. En ze zei: “Iedereen is zo lief.”

De uitgeleide, daar hebben we echt hele goede herinnering aan. De laatste zorg was bijzonder met de dienstdoende verpleegkundige Maud. De uitvaartverzorgers waren zorgzaam. Alles is respectvol verlopen.

Belangrijk vinden wij dat er ruimte is voor humor. Het voelde helemaal niet zwaar. Humor was heerlijk. Simone met de harp. De serene rust, en een soort vrolijkheid. Bijna altijd iemand in de huiskamer. Een eigen koelkast op de kamer.